نظریهپرداز شناختهشده انگلیسی در اظهارنظری جالب گفت: «هوش مصنوعی بزرگترین دستاورد بشر در عرصه علوم برتر است». حالا به این جمله که بتازگی باز هم هاوکینگ گفته دقت کنید: «هوش مصنوعی تهدیدی جدی برای نسل بشر به شمار میآید تا آنجا که میتواند به نابودی انسان منجر شود.»
صرفنظر از این که این نظریهپرداز مشهور در سالهای اخیر با طرح برخی اظهارات بحثبرانگیز و در برخی موارد متناقض مثل زیر سوال بردن نظریه سیاهچالهها مانند گذشته جایگاه علمی خود را زیر سوال برده، اما اختلاف نظر درباره آینده «هوش مصنوعی» همان قدر زیاد است که هیجان و طرح ایدههای نو درباره آن بیپایان به نظر میرسد. 60 سال پیش مفهوم هوش مصنوعی با طراحی ماشینآلات رباتیکی برخوردار از سطحی از عملکرد خودکار موجودیت پیدا کردند، اما در همین مدت نهچندان طولانی طیف وسیعی از ایده پردازیها درباره آن مطرح شده است. از الهام گرفتن در ساخت نسل متفاوتی از فیلمهای علمی و تخیلی تا طرح جدی ادعای چیرهشدن ماشین آلات هوشمند بر انسان، مفهوم هوش مصنوعی همواره در ویترین فناوریهای نوظهور قرار داشته است. اکنون پرسشی مطرح میشود که پاسخ به آن با نظرات بسیار متفاوتی همراه شده است: آیا هوش مصنوعی خطری برای انسان خواهد داشت؟
خطر تا چه حد جدی است؟
استفان هاوکینگ دانشمند معروفی است که به بیماری نادر ALS مبتلاست. در این بیماری بتدریج عضلات ضعیف و بدن کمکم فلج میشود. وی بتازگی هشدار داده که توسعه ماشینهای هوشمند تهدیدی بالقوه برای آینده بشر محسوب میشود. هاوکینگ در گفتوگویی کوتاه با بی.بی.سی و از طریق سیستم جدید ارتباطی که مبتنی بر نوعی هوش مصنوعی است، هشدار داد: اگر روند تکامل هوش مصنوعی همینگونه ادامه یابد، پایان نسل انسانها دور از ذهن نخواهد بود، اما نکته قابل تأمل اینجاست که سیستم ارتباطی جدیدی که شخص استفان هاوکینگ برای برقراری ارتباط با دنیای اطراف استفاده میکند ماشین هوشمندی است که «فکر میکند» و با تشخیص کلماتی که او قصد بیانشان را داد، آنها را اعلام میکند، بدون آن که فرمانی از سوی هاوکینگ صادر شود! حالا این پرسش مطرح میشود : «آیا هوش مصنوعی خطری بالقوه است یا ابزاری برای زندگی بهتر؟»
برای روشن شدن این موضوع بهتر است کمی به گذشته برگردیم. اگر افسانههای یونان باستان و تلاش مهندسان چین و مصر باستان برای طراحی ماشینهای خودکار را کنار بگذاریم، اعلام موجودیت رسمی هوش مصنوعی را میتوان به کنفرانسی در نیوهمشایر آمریکا در سال 1956 نسبت داد، آنجا که سکه هوش مصنوعی برای اولین بار ضرب شد. آن روز ماروین مینسکی دانشمند علومشناختی دانشگاه ام.آی.تی با خوشبینی بیش از حد درباره آینده هوش مصنوعی گفت: نهایتا در طول یک نسل چالشهای خلق هوش مصنوعی برطرف خواهد شد. حتی بعدها گروهی از دانشمندان عرصه رباتیک چشمانداز برگزاری مسابقه فوتبال میان تیمی از رباتهای هوشمند و فوتبالیستهای حرفهای در سال 2050 را مطرح کردند؛ ایدهای که در عصر حاضر و باوجود پیشرفتهای چشمگیر دانش هوشمندسازی تقریبا دست نیافتنی به نظر میرسد، اما باوجود نظراتی که از سوی بسیاری از دانشمندان در رد اغراقگویی درباره آینده این نوع ماشین آلات مطرح شده، جنبههای دیگری از هیجان ذاتی این مقوله پررنگتر شده و در این میان «احتمال چیرهشدن هوش مصنوعی بر هوش انسان» بحثبرانگیزترین آنها بوده است. حتی کار به جایی رسیده که برخی نسبت به این پدیده ابراز نگرانی میکنند؛ نگرانی که شاید بیشتر ناشی از تأثیرگذاری از فیلمهایی همچون «ترمیناتور» باشد!
طراحی سايت شرکتی